คำถามเกี่ยวกับยา
โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
เรื่อง : คลอร์โปรมาซีน (Chlorpromazine)
- บำบัดอาการทางจิตเวช เช่น โรคจิตเภท (Schizophrenia)
- บรรเทาอาการคลื่นไส้อาเจียน ระหว่างที่ได้รับการผ่าตัด
- เป็นยาสงบประสาท/ยาคลายเครียดอย่างอ่อนๆ
- ท้องผูก
- วิงเวียน
- ง่วงนอน
- ความดันโลหิตต่ำ
- หัวใจเต้นเร็ว
- ตัวสั่น
- ชัก
- ปากคอแห้ง
- รูม่านตาขยาย
- คลื่นไส้
กรณีผู้ที่ได้รับยานี้เกินขนาด จะพบภาวะความดันโลหิตต่ำอย่างรุนแรง มีภาวะโคม่า มีอาการชัก มีไข้ ปากคอแห้ง หัวใจเต้นผิดจังหวะ หากพบอาการเหล่านี้ต้องรีบนำตัวผู้ป่วยส่งโรงพยาบาลทันที
- ยาคลอร์โปรมาซีนอาจทำให้วิงเวียน ง่วงนอน ตาพร่า ระหว่างที่ใช้ยาไม่ควรขับขี่ยวด ยานพาหนะใดๆ หรือทำงานกับเครื่องจักรเพราะอาจเกิดอุบัติเหตุได้ง่าย
- ห้ามปรับขนาดรับประทานด้วยตนเอง
- ผู้ที่ใช้ยานี้ไม่ควรอยู่ในสถานที่ที่มีอากาศร้อนเพราะอาจทำให้อุณหภูมิของร่างกายสูง เกินปกติ/โรคลมแดด (Heat stroke)
- ยานี้อาจทำให้ร่างกายอ่อนแอและติดเชื้อได้ง่ายขึ้น จึงควรดูแลสุขภาพอย่างเหมาะสม
- การใช้ยานี้กับผู้สูงอายุอาจทำให้การควบคุมกล้ามเนื้อของผู้ป่วยรวมถึงการเคลื่อนไหว ไม่ดีเหมือนเดิม
- ยานี้ส่งผลให้ร่างกายมีฮอร์โมนโปรแลคติน (Prolactin, ฮอร์โมนเกี่ยวกับการเจริญ/ทำงานของเต้านม) เพิ่มมากขึ้น จึงอาจเกิดภาวะเต้านมโตหรือมีน้ำนมติดตามมา (อาการน้ำนมไหล)
- ระวังการใช้ยานี้กับผู้ป่วยโรคเบาหวานด้วยยานี้อาจก่อให้เกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำหรือสูงก็ได้
- ระหว่างใช้ยานี้แพทย์จะคอยตรวจเลือด ตรวจสอบการทำงานของตับไตเป็นระยะๆ
- ยาคลอร์โปรมาซีนสามารถส่งผลต่อการตรวจเลือดตรวจหาค่าต่างๆ ได้ (เช่น ค่าน้ำตาล) ควรต้องสื่อสารและแจ้งให้แพทย์ทราบทุกครั้งว่ายังมีการใช้ยานี้อยู่หรือไม่
- การใช้คลอร์โปรมาซีน ร่วมกับยากลุ่ม เอมเอโอไอ (MAOIs) มีผลทำให้ความดันโลหิตต่ำได้
- การใช้ยาคลอร์โปรมาซีน ร่วมกับยา Propoxyphene จะส่งผลให้ผู้ป่วยได้รับผลข้างเคียงจาก ยาทั้ง 2 ตัวมากยิ่งขึ้นเช่น มีอาการง่วงนอน วิงเวียนคล้ายจะเป็นลม และอาจเกิดอาการลมชัก
- การใช้ยาคลอร์โปรมาซีน ร่วมกับยาบางกลุ่มอาจจะทำให้เกิดอาการง่วงนอนเป็นอันมาก ซึ่ง ยากลุ่มดังกล่าว เช่น กลุ่มยาต้านฮีสตามีน/ยาแก้แพ้ ยานอนหลับ กลุ่มยาสงบประสาท/ยาคลายเครียด ยาแก้ปวดที่มีฤทธิ์เป็นยาเสพติด
- การใช้ยาคลอร์โปรมาซีนร่วมกับการดื่มสุราจะก่อให้เกิดอาการวิงเวียน ง่วงนอน เวียนศีรษะอย่างมากจึงห้ามรับประทานยานี้ร่วมกับเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์โดยเด็ดขาด